ଗୁଜୁରାଟର ଅହମ୍ମଦାବାଦ ବିମାନବନ୍ଦରରେ ଏକ ବଡ଼ ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ଘଟିଛି। ଏୟାର ଇଣ୍ଡିଆର ଲଣ୍ଡନ ଯାଉଥିବା ବିମାନ AI-୧୭୧ ଉଡ଼ାଣ କରିବାର କିଛି ସେକେଣ୍ଡ ପରେ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଛି।ବିମାନ ଦୁର୍ଘଟଣା ପୂର୍ବରୁ ପାଇଲଟ ଜାଣିପାରିଥିଲେ। କାରଣ ଦୁର୍ଘଟଣାର ମାତ୍ର କିଛି ସମୟ ପୂର୍ବରୁ ବିମାନର ପାଇଲଟ୍ Mayday Call କରିଥିବା ଜଣାପଡ଼ିଛି । ଆସନ୍ନବିପଦ ଜାଣିପାରି ପାଇଲଟ ଏହି କଲ୍ କରିଥିଲେ । Mayday Call ସ୍ପଷ୍ଟ କଲା ଡିଜିସିଏ । ଏହି ବିମାନଟି ଅହମ୍ମଦାବାଦ ବିମାନବନ୍ଦର ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ମେଘାନୀ ନଗର ଅଞ୍ଚଳରେ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା।
ଏହି ବିମାନଟି ଏକ ବୋଇଂ ୭୮୭ ଡ୍ରିମଲାଇନର ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ଗୁଜୁରାଟର ପୂର୍ବତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ବିଜୟ ରୂପାନୀଙ୍କ ସମେତ ମୋଟ ୨୪୨ ଜଣ ଯାତ୍ରୀ ଥିଲେ।ଅପରାହ୍ନ ୧:୩୮ ରେ ଉଡ଼ାଣ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ଦୁଇ ମିନିଟ ପରେ, ବିମାନବନ୍ଦର ସୀମା ନିକଟରେ ବିମାନରେ ବିସ୍ଫୋରଣ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ଏୟାର କଷ୍ଟମ କାର୍ଗୋ ଅଫିସ ନିକଟରେ ଦୁର୍ଘଟଣାଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ବିମାନ ଉଡ଼ାଣ ଆରମ୍ଭ କରିବା ମାତ୍ରେ ପାଇଲଟ ATC (ଏୟାର ଟ୍ରାଫିକ କଣ୍ଟ୍ରୋଲ) କୁ ଏକ ମେଡେ(Mayday) କଲ କରିଥିଲେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ପରେ ବିମାନ ସହିତ ଯୋଗାଯୋଗ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହୋଇଥିଲା। ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠୁଛି, ଏହି ମେଡେ କଲ କ’ଣ?
Mayday କଲ୍ କ’ଣ?
ଯେତେବେଳେ ବିମାନର ଜଣେ ପାଇଲଟ କିମ୍ବା କ୍ୟାପ୍ଟେନ ବହୁତ ଗମ୍ଭୀର ସମସ୍ୟାରେ ପଡ଼ିଥାନ୍ତି, ଯେପରିକି ଯାନ୍ତ୍ରିକ ବିଫଳତା, ଅଗ୍ନିକାଣ୍ଡ କିମ୍ବା ଦୁର୍ଘଟଣାର ଆଶଙ୍କା, ସେତେବେଳେ ସେ ରେଡିଓରେ ‘ମେଡେ, ମେଡେ, ମେଡେ କୁହନ୍ତି। ଏହି କଲ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇଛି, ଯାହା ଦର୍ଶାଏ ଯେ ଜୀବନ ପ୍ରତି ବିପଦ ଅଛି ଏବଂ ତୁରନ୍ତ ସାହାଯ୍ୟ ଆବଶ୍ୟକ।
‘Mayday’ ଶବ୍ଦର କାହାଣୀ କ’ଣ?
ଏହି ଶବ୍ଦଟି ୧୯୨୩ ମସିହାରେ ଲଣ୍ଡନର କ୍ରୋଏଡନ ବିମାନବନ୍ଦରରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ସେଠାକାର ଜଣେ ରେଡିଓ ଅଧିକାରୀ ଫ୍ରେଡେରିକ ମକଫୋର୍ଡ ଏହାକୁ ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ। ସେ ଏହାକୁ ଫରାସୀ ଶବ୍ଦ ‘m’aider’ ରୁ ନେଇଥିଲେ, ଯାହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି- “ମୋତେ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତୁ!” ପରେ ୧୯୪୮ ମସିହାରେ, ଏହାକୁ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ନିୟମରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶର ପାଇଲଟ ଜରୁରୀକାଳୀନ ସ୍ଥିତିରେ ସମାନ ଶବ୍ଦ ବ୍ୟବହାର କରିପାରିବେ।
କେବଳ ପାଇଲଟ ନୁହେଁ, ଅନ୍ୟ କିଏ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି?
ମେଡେ କେବଳ ବିମାନ ପାଇଁ ନୁହେଁ। ଅନେକ ଦେଶର ସିପ୍ଲେନ, ଅଗ୍ନିଶମ ବାହିନୀ, ପୋଲିସ ଏବଂ ସଡ଼କ ପରିବହନ ସଂସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଏହାକୁ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି। କେତେକ ସମୟରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଘଟେ ଯେ ସମସ୍ୟାରେ ଥିବା ବିମାନ କିମ୍ବା ଜାହାଜର ରେଡିଓ କାମ କରୁନାହିଁ। ତା’ପରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ବିମାନ କିମ୍ବା ଜାହାଜ ତାଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ମେଡେ ରିଲେ କଲ କରେ। ଆମେରିକା ଭଳି ଦେଶରେ, ଯଦି କେହି ମିଥ୍ୟା ମେଡେ କଲ କରନ୍ତି, ତେବେ ତାଙ୍କୁ ୬ ବର୍ଷ ଜେଲ ଏବଂ ୨.୫ ଲକ୍ଷ ଡଲାର (ପ୍ରାୟ ୨ କୋଟି ଟଙ୍କା) ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜରିମାନା ହୋଇପାରେ।
